تخته سه لا از سه یا چند لایه نازک چوب ساخته شده است که با یک چسب به هم چسبیده اند.هر لایه چوب، یا لایه، معمولاً با دانه بندی آن در زوایای قائم به لایه مجاور جهت کاهش انقباض و بهبود استحکام قطعه تمام شده قرار می گیرد.بیشتر تخته سه لا به ورقه های بزرگ و مسطح که در ساخت و ساز ساختمان استفاده می شود فشرده می شود.سایر قطعات تخته سه لا ممکن است به منحنی های ساده یا مرکب برای استفاده در مبلمان، قایق ها و هواپیماها تبدیل شوند.
استفاده از لایه‌های نازک چوب به‌عنوان وسیله‌ای برای ساخت به حدود 1500 سال قبل از میلاد برمی‌گردد، زمانی که صنعتگران مصری قطعات نازکی از چوب آبنوس تیره را به قسمت بیرونی تابوت سروی که در مقبره پادشاه توت-آنخ-آمون یافت شده بود، چسباندند.این تکنیک بعدها توسط یونانیان و رومی ها برای تولید مبلمان زیبا و سایر اشیاء تزئینی مورد استفاده قرار گرفت.در دهه 1600، هنر تزئین مبلمان با قطعات نازک چوب به روکش و خود قطعات به عنوان روکش معروف شدند.
تا اواخر دهه 1700، قطعات روکش به طور کامل با دست برش داده می شدند.در سال 1797، سر ساموئل بنتام، انگلیسی، درخواست ثبت اختراع کرد که چندین ماشین را برای تولید روکش پوشش می داد.او در درخواست‌های ثبت اختراع خود، مفهوم لمینیت چند لایه روکش با چسب را برای تشکیل یک قطعه ضخیم‌تر توصیف کرد - اولین توصیف از آنچه ما اکنون تخته سه لا می‌نامیم.
علیرغم این پیشرفت، تقریباً صد سال دیگر طول کشید تا روکش‌های لمینت کاربرد تجاری خارج از صنعت مبلمان پیدا کنند.در حدود سال 1890، برای اولین بار از چوب های چند لایه برای ساخت درب استفاده شد.با افزایش تقاضا، چندین شرکت شروع به تولید ورق‌های چوب چند لایه، نه تنها برای درها، بلکه برای استفاده در واگن‌های راه‌آهن، اتوبوس‌ها و هواپیماها کردند.با وجود این افزایش استفاده، مفهوم استفاده از "چوب های چسبانده شده"، همانطور که برخی صنعتگران به طعنه آنها را می نامند، تصویری منفی برای محصول ایجاد کرد.برای مقابله با این تصویر، سازندگان چوب چند لایه گرد هم آمدند و در نهایت برای توصیف ماده جدید بر روی اصطلاح "پلای وود" قرار گرفتند.
در سال 1928، اولین ورق های تخته سه لا با اندازه استاندارد 4 فوت در 8 فوت (1.2 متر در 2.4 متر) برای استفاده به عنوان مصالح ساختمانی عمومی در ایالات متحده معرفی شد.در دهه‌های بعد، چسب‌های بهبود یافته و روش‌های جدید تولید، امکان استفاده از تخته سه لا را برای کاربردهای مختلف فراهم کرد.امروزه، تخته سه لا برای بسیاری از اهداف ساختمانی جایگزین الوارهای بریده شده است و تولید تخته سه لا به یک صنعت چند میلیارد دلاری در سراسر جهان تبدیل شده است.
لایه های بیرونی تخته سه لا به ترتیب به عنوان صورت و پشت شناخته می شوند.صورت سطحی است که باید استفاده شود یا دیده شود، در حالی که پشت آن بدون استفاده یا پنهان می ماند.لایه مرکزی به عنوان هسته شناخته می شود.در تخته سه لا با پنج لایه یا بیشتر، لایه های میانی به عنوان نوارهای عرضی شناخته می شوند.
تخته سه لا ممکن است از چوب های سخت، چوب های نرم یا ترکیبی از این دو ساخته شود.برخی از چوب های سخت معمولی عبارتند از زبان گنجشک، افرا، ماهون، بلوط و ساج.رایج ترین چوب نرمی که برای ساخت تخته سه لا در ایالات متحده استفاده می شود، صنوبر داگلاس است، اگرچه انواع مختلفی از کاج، سرو، صنوبر و چوب قرمز نیز استفاده می شود.
تخته سه لا کامپوزیت دارای هسته ای از تخته خرده چوب یا قطعات چوب جامد است که لبه به لبه به هم وصل شده اند.با روکش تخته سه لا روی و پشت آن به پایان رسیده است.تخته سه لا کامپوزیت در جاهایی که به ورق های بسیار ضخیم نیاز است استفاده می شود.
نوع چسب مورد استفاده برای چسباندن لایه های چوب به یکدیگر بستگی به کاربرد خاص تخته سه لا دارد.ورق های تخته چندلای چوب نرم که برای نصب در قسمت بیرونی سازه طراحی می شوند، معمولاً از رزین فنل فرمالدئید به عنوان چسب استفاده می کنند زیرا استحکام و مقاومت عالی در برابر رطوبت دارد.ورق های تخته سه لا که برای نصب در داخل سازه طراحی شده اند ممکن است از پروتئین خون یا چسب پروتئین سویا استفاده کنند، اگرچه اکثر ورق های داخلی چوب نرم اکنون با همان رزین فنل فرمالدئید مورد استفاده برای ورق های بیرونی ساخته می شوند.تخته سه لا از چوب سخت که برای کاربردهای داخلی و در ساخت مبلمان استفاده می شود معمولاً با رزین اوره فرمالدئید ساخته می شود.
برخی از کاربردها به ورق های تخته سه لای نیاز دارند که دارای لایه نازکی از پلاستیک، فلز یا کاغذ آغشته به رزین یا پارچه باشد که به صورت یا پشت (یا هر دو) چسبانده شده باشد تا سطح بیرونی مقاومت بیشتری در برابر رطوبت و سایش ایجاد کند یا رنگ آن را بهبود بخشد. دارایی های نگهداریچنین تخته سه لا را تخته چندلای روکش دار می نامند و معمولاً در صنایع ساختمانی، حمل و نقل و کشاورزی استفاده می شود.
سایر ورق های تخته سه لا ممکن است با یک لکه مایع پوشانده شوند تا ظاهری کامل به سطوح بدهند، یا ممکن است با مواد شیمیایی مختلف برای بهبود مقاومت در برابر شعله تخته سه لا یا مقاومت در برابر پوسیدگی درمان شوند.
دو دسته از تخته سه لا وجود دارد که هر کدام سیستم درجه بندی خاص خود را دارند.
یک طبقه به عنوان ساختمانی و صنعتی شناخته می شود.تخته سه لا در این کلاس عمدتاً به دلیل استحکام آنها استفاده می شود و با قابلیت نوردهی و درجه روکش استفاده شده در صورت و پشت رتبه بندی می شوند.بسته به نوع چسب، قابلیت نوردهی ممکن است داخلی یا خارجی باشد.گریدهای روکش ممکن است N، A، B، C یا D باشند. درجه N دارای عیوب سطحی بسیار کمی است، در حالی که گرید D ممکن است دارای گره ها و شکاف های متعدد باشد.به عنوان مثال، تخته سه لا که برای کفپوش در یک خانه استفاده می شود، دارای رتبه "سی دی داخلی" است.این به این معنی است که یک صفحه C با پشت D دارد و چسب برای استفاده در مکان های محافظت شده مناسب است.لایه های داخلی کلیه تخته سه لا ساختمانی و صنعتی از روکش درجه C یا D ساخته شده است، صرف نظر از درجه بندی.
دسته دیگر تخته سه لا به عنوان چوب سخت و تزئینی شناخته می شود.تخته سه لا در این کلاس عمدتاً برای ظاهرشان مورد استفاده قرار می گیرند و به ترتیب نزولی مقاومت در برابر رطوبت به عنوان فنی (خارجی)، نوع I (خارجی)، نوع II (داخلی) و نوع III (داخلی) درجه بندی می شوند.روکش های صورت آنها عملاً عاری از نقص است.
اندازه ها
ضخامت ورق های تخته سه لا از.06 اینچ (1.6 میلی متر) تا 3.0 اینچ (76 میلی متر).رایج ترین ضخامت ها در محدوده 0.25 اینچ (6.4 میلی متر) تا 0.75 اینچ (19.0 میلی متر) است.اگرچه هسته، نوارهای متقاطع، و روی و پشت یک ورق تخته سه لا ممکن است از روکش هایی با ضخامت متفاوت ساخته شده باشد، ضخامت هر یک باید در اطراف مرکز متعادل شود.به عنوان مثال، صورت و پشت باید ضخامت یکسانی داشته باشند.به همین ترتیب نوارهای عرضی بالا و پایین باید برابر باشند.
رایج ترین اندازه برای ورق های تخته سه لا مورد استفاده در ساخت و ساز ساختمان 4 فوت (1.2 متر) عرض و 8 فوت (2.4 متر) طول است.سایر عرض های رایج عبارتند از 3 فوت (0.9 متر) و 5 فوت (1.5 متر).طول ها از 8 فوت (2.4 متر) تا 12 فوت (3.6 متر) با افزایش 1 فوت (0.3 متر) متغیر است.کاربردهای ویژه مانند ساخت قایق ممکن است به صفحات بزرگتری نیاز داشته باشد.
درختانی که برای ساخت تخته سه لا استفاده می شوند معمولاً از نظر قطر کوچکتر از درختانی هستند که برای ساخت چوب استفاده می شوند.در اغلب موارد، آنها در مناطقی که متعلق به شرکت تخته سه لا است، کاشته و رشد کرده اند.این مناطق با دقت مدیریت می شوند تا رشد درختان را به حداکثر برسانند و آسیب ناشی از حشرات یا آتش سوزی را به حداقل برسانند.
در اینجا یک توالی معمولی از عملیات برای پردازش درختان به صفحات تخته سه لا استاندارد 4 فوت در 8 فوت (1.2 متر در 2.4 متر) آورده شده است:
الوارها ابتدا پوسته پوسته می شوند و سپس به بلوک های پوست کن بریده می شوند.برای بریدن بلوک ها به صورت نوارهای روکش، ابتدا آنها را خیس کرده و سپس پوسته را به صورت نوارها جدا می کنند.
1 درختان منتخب در یک منطقه به عنوان آماده برای قطع یا قطع علامت گذاری می شوند.قطع ممکن است با اره های زنجیری با موتور بنزینی یا با قیچی های هیدرولیک بزرگ که در جلوی وسایل نقلیه چرخ دار به نام فلر نصب شده اند انجام شود.اندام ها با اره زنجیری از درختان افتاده جدا می شوند.
2 تنه درختان کوتاه شده یا کنده ها توسط وسایل نقلیه چرخدار به نام اسکیدر به محل بارگیری کشیده می شوند.کنده ها به طول بریده می شوند و برای سفر به آسیاب تخته سه لا بر روی کامیون ها بارگیری می شوند، جایی که در انبوه های بلندی که به عنوان عرشه چوب شناخته می شوند، چیده می شوند.
3 از آنجایی که کنده ها مورد نیاز است، آنها را توسط لودرهای لاستیکی از عرشه های چوب برداشته و روی یک نوار نقاله زنجیره ای قرار می دهند که آنها را به دستگاه پوسته زدایی می آورد.این دستگاه یا با چرخ های آسیاب دندانه تیز یا با جت های آب پرفشار، پوست را جدا می کند، در حالی که کنده به آرامی حول محور بلند خود می چرخد.
4 کنده های کنده شده روی یک نوار نقاله زنجیری به داخل آسیاب حمل می شوند که در آن یک اره مدور بزرگ آنها را به بخش هایی به طول 8 فوت-4 اینچ (2.5 متر) تا 8 فوت-6 اینچ (2.6 متر) برش می دهد که برای ساخت 8 فوت استاندارد مناسب است. ورق های بلند (2.4 متر).این بخش های سیاهه به عنوان بلوک های لایه بردار شناخته می شوند.
5 قبل از برش روکش، بلوک های لایه بردار باید گرم شده و خیس شوند تا چوب نرم شود.بلوک ها ممکن است بخار شوند یا در آب داغ غوطه ور شوند.این فرآیند بسته به نوع چوب، قطر بلوک و عوامل دیگر بین 12 تا 40 ساعت طول می کشد.
6 بلوک های لایه بردار گرم شده سپس به تراش لایه بردار منتقل می شوند، جایی که به طور خودکار تراز شده و یکی یکی به داخل دستگاه وارد می شوند.همانطور که ماشین تراش بلوک را به سرعت حول محور طولانی خود می چرخاند، یک تیغه چاقوی تمام قد یک ورقه پیوسته روکش را از سطح بلوک چرخان با سرعت 300-800 فوت در دقیقه (90-240 متر در دقیقه) جدا می کند.هنگامی که قطر بلوک به حدود 3-4 اینچ (230-305 میلی متر) کاهش می یابد، تکه چوب باقی مانده، که به عنوان هسته لایه بردار شناخته می شود، از ماشین تراش خارج می شود و یک بلوک پوست کن جدید در جای خود وارد می شود.
7 ورق بلند روکش که از تراش لایه بردار بیرون می آید ممکن است فوراً پردازش شود، یا ممکن است در سینی های بلند و چند سطحی ذخیره شود یا روی رول ها پیچیده شود.در هر صورت، فرآیند بعدی شامل برش روکش به عرض های قابل استفاده، معمولاً حدود 4 فوت تا 6 اینچ (1.4 متر)، برای ساخت ورق های تخته سه لا استاندارد با عرض 4 فوت (1.2 متر) است.در عین حال، اسکنرهای نوری به دنبال بخش هایی با نقص های غیرقابل قبول می گردند و این بخش ها بریده می شوند و قطعات روکش با عرض کمتر از استاندارد باقی می مانند.
نوارهای مرطوب روکش به یک رول پیچیده می شوند، در حالی که یک اسکنر نوری هرگونه نقص غیرقابل قبول در چوب را تشخیص می دهد.پس از خشک شدن، روکش درجه بندی و روی هم چیده می شود.بخش های انتخابی روکش به هم چسبانده می شوند.از پرس گرم برای مهر و موم کردن روکش به یک تکه تخته سه لا استفاده می شود که قبل از مهر و موم شدن با درجه مناسب خود، تراش داده شده و سنباده می شود.
8 سپس بخش های روکش بر اساس درجه طبقه بندی و روی هم چیده می شوند.این ممکن است به صورت دستی انجام شود، یا ممکن است به صورت خودکار با استفاده از اسکنرهای نوری انجام شود.
9 بخش های مرتب شده به یک خشک کن وارد می شوند تا رطوبت آنها کاهش یابد و اجازه دهد قبل از چسباندن به هم جمع شوند.اکثر کارخانه های تخته سه لا از خشک کن مکانیکی استفاده می کنند که در آن قطعات به طور مداوم در یک محفظه گرم حرکت می کنند.در برخی از خشک کن ها، جت های هوای گرم شده با سرعت بالا در سطح قطعات دمیده می شود تا فرآیند خشک شدن را سرعت بخشد.
10 همانطور که بخش های روکش از خشک کن بیرون می آیند، بر اساس درجه روی هم چیده می شوند.بخش های زیرین دارای روکش اضافی هستند که با نوار یا چسب به آن متصل شده اند تا قطعاتی مناسب برای استفاده در لایه های داخلی که ظاهر و استحکام کمتری دارند، ایجاد شود.
11 آن بخش از روکش که به صورت متقاطع نصب می شود - هسته در ورق های سه لایه، یا نوارهای عرضی در ورق های پنج لایه - به طول های حدود 4 فوت-3 اینچ (1.3 متر) بریده می شوند.
12 هنگامی که بخش های مناسب روکش برای یک دوره خاص از تخته سه لا مونتاژ می شوند، فرآیند چیدن و چسباندن قطعات به یکدیگر آغاز می شود.این ممکن است به صورت دستی یا نیمه اتوماتیک با ماشین ها انجام شود.در ساده‌ترین حالت ورق‌های سه لایه، روکش پشتی صاف گذاشته می‌شود و از طریق چسب پخش‌کننده عبور می‌کند که یک لایه چسب به سطح بالایی اعمال می‌کند.سپس بخش های کوتاه روکش اصلی به صورت متقاطع روی پشت چسب زده شده قرار می گیرد و کل ورق برای بار دوم از طریق پخش کننده چسب عبور می کند.در نهایت، روکش صورت در بالای هسته چسب‌خورده قرار می‌گیرد و ورق با سایر ورق‌هایی که در انتظار رفتن به داخل پرس هستند، انباشته می‌شود.
13 ورق های چسبانده شده در یک پرس داغ با بازشوی چندگانه قرار می گیرند.پرس‌ها می‌توانند 20 تا 40 ورق را در یک زمان جابه‌جا کنند و هر ورق در یک شکاف جداگانه بارگذاری شود.هنگامی که همه ورق ها بارگذاری می شوند، پرس آنها را تحت فشار 110-200 psi (7.6-13.8 bar) به هم فشرده می کند، در حالی که در همان زمان آنها را تا دمای حدود 230-315 درجه فارنهایت (109.9-157.2 درجه سانتی گراد) گرم می کند. ج).فشار تماس خوب بین لایه‌های روکش را تضمین می‌کند و گرما باعث می‌شود چسب برای حداکثر استحکام به درستی عمل کند.پس از مدت 2-7 دقیقه، پرس باز شده و ورق ها تخلیه می شوند.
14 سپس ورق‌های ناهموار از میان مجموعه‌ای از اره‌ها عبور می‌کنند، که آنها را به عرض و طول نهایی خود می‌برند.ورق‌های درجه بالاتر از مجموعه‌ای از سنباده‌های تسمه‌ای با عرض ۴ فوت (۱.۲ متر) عبور می‌کنند که هم روی و هم پشت را سنباده می‌زنند.ورق های درجه متوسط برای تمیز کردن مناطق ناهموار به صورت دستی سمباده می شوند.برخی از ورق‌ها از میان مجموعه‌ای از تیغه‌های اره مدور عبور می‌کنند، که شیارهای کم‌عمقی را در صورت برش می‌دهند تا به تخته‌لایه ظاهری بافت داشته باشند.پس از بررسی نهایی، هر گونه نقص باقی مانده تعمیر می شود.
15 ورق های تمام شده با یک علامت تجاری مهر می شوند که اطلاعاتی در مورد رتبه بندی قرار گرفتن در معرض، درجه، تعداد کارخانه و سایر عوامل به خریدار می دهد.ورق‌های علامت تجاری یکسان در پشته‌ها به هم بسته می‌شوند و به انبار منتقل می‌شوند تا در انتظار ارسال باشند.
درست مانند چوب، چیزی به نام یک تکه تخته سه لا کامل وجود ندارد.تمام قطعات تخته سه لا دارای مقدار معینی نقص هستند.تعداد و محل این عیوب درجه تخته سه لا را تعیین می کند.استانداردهای ساخت و ساز و تخته سه لا صنعتی توسط استاندارد محصول PS1 که توسط دفتر ملی استانداردها و انجمن تخته سه لا آمریکا تهیه شده است، تعریف شده است.استانداردهای چوب سخت و تخته چندلای تزئینی توسط ANSIIHPMA HP تهیه شده توسط موسسه ملی استاندارد آمریکا و انجمن تولیدکنندگان تخته سه لا چوب سخت تعریف شده است.این استانداردها نه تنها سیستم های درجه بندی تخته سه لا را تعیین می کنند، بلکه معیارهای ساخت، عملکرد و کاربرد را نیز مشخص می کنند.
اگرچه تخته سه لا از درختان استفاده نسبتاً کارآمدی می‌کند - اساساً آنها را از هم جدا می‌کند و آنها را با پیکربندی قوی‌تر و قابل استفاده‌تر کنار هم قرار می‌دهد - هنوز ضایعات قابل توجهی در فرآیند تولید وجود دارد.در بیشتر موارد، تنها حدود 50 تا 75 درصد از حجم قابل استفاده چوب در یک درخت به تخته سه لا تبدیل می شود.برای بهبود این رقم، چندین محصول جدید در دست توسعه هستند.
یک محصول جدید تخته رشته‌ای جهت‌دار نام دارد که به جای جدا کردن روکش از کنده و دور انداختن هسته، با خرد کردن کل چوب به رشته‌ها ساخته می‌شود.رشته ها با یک چسب مخلوط می شوند و به لایه هایی فشرده می شوند که دانه ها در یک جهت جریان دارند.سپس این لایه های فشرده مانند تخته سه لا در زوایای قائم با یکدیگر قرار می گیرند و به یکدیگر متصل می شوند.تخته رشته ای جهت دار به اندازه تخته سه لا استحکام دارد و هزینه کمی کمتر دارد.
زمان ارسال: اوت-10-2021